Borsa yatırım fonları, uluslararası piyasalarda işlem gören seçilen borsa endeks performansına göre işlem yapılabilen, yatırım kolaylığı sağlayan fiyat marjı ile borsalarda işlem gören fonlar olarak tanımlanmaktadır. Borsada yatırım fonu almak isteyenler, işlemlerini, aracı kurumlar ya da tüm bankalardan yapabiliyorlar.
Fon satış yetkisine sahip olan bankalarda, yatırım hesabı açtırıldıktan sonra istenildiği zaman yatırım fonu satın alınabilecektir. Aracı kurumlardan satın alabilmek için seçtiğiniz aracı kurumda kendi adınıza hesap açmanız ve bakiyenizi oluşturmanız yeterli olmaktadır. Günümüzde tüm işlemler online yapılabildiği için BYF almak çok kolaydır. İnternet bankacılığı, mobil bankacılık gibi sistemler üzerinden de fon satın alma işlemleri yapılabilmektedir.
Borsa Yatırım Fonlarının Avantajları
Borsalar üzerinden yatırım yapmak isteyenler, seçtikleri fonlarla ilgili olarak, borsa endeks performansı üzerinden işlem yapabilmekte ve baz alınan endeks, tüm ürünleri aynı oranda koruma altına almaktadır.
Borsada yatırım fonu satın alma işlemlerinin avantajları şunlardır;
- Kolay işlem yapılabilmesi,
- Düşük maliyet,
- Risk dağılımının yapılabilmesi,
- Katılma belgesi karşılığında tüm fon hisselerinin Takasbank’ta saklanması,
- Şeffaf işlem yapılması,
Borsa yatırım fonları, yatırımcılara çeşitli avantajlar sağlarken, riskli yönlerinde olduğu bilinmelidir. Birebir endeks oluşturması, düşüşlerde, yatırımcının seçtiği ürünün değer kaybına uğramasına neden olabilmektedir. Fon alım ve satım işlemleri, borsanın seans saatleri içerisinde yapılabiliyor. Borsada işlem görmesi uygun görülen fonların, hisse senedi piyasasındaki fon pazarında F kodu ile alım satımı yapılabilmektedir.
Yatırım Fonu Nedir?
Borsada yatırım fonu, Exchange Traded Fund (ETF) olarak bilinmektedir. Belirli bir endeksi baz alan, içerisindeki, tahvil, bono, hisse senedi, emtia, kıymetli madenler gibi tüm yatırım ürünlerinin endeks oranlarını yatırımcılara sunan, borsa piyasasında işlem gören yatırım fonlarıdır. Kolay alınıp satılabilmesi ve düşük maliyetli olması, günümüzde çok sayıda yatırımcının yatırımlarını değerlendirmede tercih etmesine neden olmaktadır. Yatırım fonları üzerinde sürekli takip olanağının olması, yatırımcıların, endeks artış hareketlerine göre alım satım yapmasını kolaylaştırmaktadır. Borsada işlem gören yatırım fonları hem uzun vadeli hem de kısa vadeli yatırımlar için her zaman uygun görülmektedir.
Fon Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Yatırım fonu alım ve satım işlemleri, tüm bankalar ve aracı kurumlar üzerinden yapılabilmektedir. Bankalar, denetimli kuruluşlar olduğu için her zaman yatırımcılarına güvenilir hizmetler sunarlar. Aracı kurumlar üzerinden işlem yapacak olanlar, seçtikleri aracı kurumun borsa işlem yetkisinin olup olmadığını kontrol etmelidir. Tüm yatırımcılar, bankalardan ya da aracı kurumlardan aldığı borsa yatırım fonlarının Takasbank aracılığı ile saklandığından emin olmalıdır.
Takasbank aracılığı ile saklanan fonlar her zaman güvenlidir. Diğer yatırım fonlarına göre borsa yatırım fonlarının daha avantajlı olduğu ve bireysel olarak işlemlerin yapılabildiği görülebilmektedir. Bankalar ve aracı kurumlar, kurumsal ve bireysel tüm müşterilerinden, borsa üzerinden yapılan işlemler için işlem komisyonları almaktadır. Yatırımcılar, işlem komisyon oranlarına dikkat etmelidir.
İşlemlere Başlamak
Aracı kurumlar, müşterilerinin, borsa işlemlerini öğrenmeleri için ücretsiz yatırım simülatörü ile yatırım işlemleri testleri yapmalarını sağlıyor. Yatırım yapmayı düşünenler, yerli ve yabancı yatırım fonları, dolar, altın gibi tüm endeks işlemlerinden istediğini seçerek, yatırım becerilerini geliştirmeye çalışmaktadır.
Her kullanıcı ilk olarak sanal ortamda, gerçek piyasadaki gibi işlemler yaparak, endeks takibini, piyasa verilerindeki değişimler, kısa vadeli kazanç takipleri gibi birçok işlemi kendileri deneyim yapabiliyor. Yatırım simülatörü üzerinden test işlemlerini başarılı yaptığını düşünenler, oluşturacakları yatırım hesabı ile fon alım satın işlemlerine gerçek piyasalarda yapabilecektir. Borsa yatırım fonlarından istediğini seçenler, hesap oluşturduğu aracı kurum ya da banka üzerinden alım yapabilecektir.
Borsa Yatırım Fonunun Özellikleri
Kolay işlem yapılabilme özelliğinden dolayı kullanıcılar, küçük yatırımlar ile borsadan hisse senedi, yatırım fonu, altın, dolar gibi yatırım fonları alabilmektedir.
Borsa yatırım fonlarının bilinen özellikleri şunlardır;
- Hisse senedi ile takasları gerçekleşebiliyor,
- Banka ve aracı kurumlar vasıtası ile alınıp satılabiliyor,
- BIST’de katılma belgeleri hisse senedi gibi işlem görür,
- Bir endeks takibi vardır,
- Yatırım fonu niteliğindedir,
- Uzun ve kısa pozisyonda alım imkanı oluşturur,
Bu özellikleri, yatırımcıların daha kolay işlem yapmalarını sağlamaktadır. Yatırım fonları iki ayrı değere sahiptir. Bunlar, net aktif değer ve işlem fiyat değeridir. Net aktif değer katılım hesabı sahipleri adına alacakların eklenip borçların düşülmesi sonucu bulunan tutar olarak açıklanmaktadır.
Yatırım Stratejisi
Borsada yatırım fonu işlemleri, borsada belirlenen endekslere göre yatırım yapılacak şekilde oluşturulmaktadır. Uluslararası alanda, borsa yatırım fonlarının yüzlerce türü bulunmakta ve her endeks türüne bağlı farklı fon çeşitleri vardır. Yatırım fonları düşüm maliyet sayesinde endeks çeşitlemesinin geniş olmasına imkan tanımaktadır. Yatırım stratejileri oluştururken, yatırım masrafları hesaplanmalı ve düşük olanlar tercih edilmelidir.
Borsa yatırım fonlarının masraflarının oldukça düşük olması, küçük ve büyük tüm yatırımcıların tercih etmesini sağlamaktadır. Yatırım stratejileri, pasif yatırım stratejileri ve aktif yatırım stratejileri olarak ayrı ayrı değerlendirilmektedir. Günlük bir endeksi takip ederek işlem yapmak isteyenler için pasif yatırım stratejisi oluşturulmuş ve yatırımcılar, bu stratejiye göre yatırım türlerini belirlemektedir.
Yatırım Türleri
Yatırım strateji türlerinden olan pasif yatırımda, yatırımcılar, gün içerisinde yatırımları tek bir fon üzerinden yapan ve o fon için belirlenen Pazar endeksini takip ederek alım satım işlemlerini gerçekleştirir. Aktif yatırım stratejisinde ise fon pazarında daha yüksek getiri elde edilmesini sağlayan alım satım işlem fırsatları sunan yöntemdir. Borsa yatırım fonları, aktif yatırım stratejisi için her zaman en ideal yatırım araçları olarak gösterilir. Pasif yatırımcılar gibi işlem yapılabilse de, aktif yatırım stratejisi ile günlük işlemlerden kısa sürede kazanç elde etme şansı daha yüksektir. Aktif yatırımlarda, hisse senedi yatırımlarında uygulanan tüm stratejiler uygulanabilmektedir.